N°

folio

Description du contenu [au minimum : premiers et derniers mots de la page]

Légende

I. Hors transcription :

- [en bas de page…] : information complémentaire sur la page (dans le sommaire des folios 2v et 3r, les chiffres entre crochets renvoient aux folios où se trouvent les entrées indiquées)

- (Ep….) : identification du texte concerné avec renvoi éventuel aux éditions usuelles (Corpus Christianorum Series Latina, Brepols ; Sources Chrétiennes, Le Cerf). Les chiffres romains figurant dans la transcription correspondent aux numéros de chapitre dans ces éditions (pour les Lettres de Jérôme, l’édition de référence est celle d’Isidore Hilberg dans les volumes 54-56 du Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Vienne).

II. Dans la transcription :

- Sont respectées LES MAJUSCULES, les minuscules et les lettres rubriquées

- En exposant :

pour les cursives, les indications ou corrections ajoutées au-dessus de la ligne

pour les majuscules rubriquées, les lettres écrites dans les autres en un format réduit

- En indice : les indications ou corrections ajoutées en-dessous de la ligne

- ^i/e : correction supra-linéaire (ici le « i ») remplaçant la lettre initialement écrite (ici le « e »), éventuellement grattée.

- i/e : correction par lettre en superposition (ici le « i ») sur la lettre initialement écrite (ici le « e »)

- […] : lettres difficiles à lire et dont la transcription n’est pas certaine

1r

[double page récupérée d’un codex d’un format de moitié plus petit que celui du nouveau codex ? la double page est tournée d’un quart de tour et le texte lisible en vertical] notations musicales. On reconnaît entre autres un passage du Cantique des cantiques (Ct 6, 10) : « …quo progrederis quasi aur[ora ualde rutila]ns Filia Syon, tota formosa… » [peut-être emprunté à un office de Vêpres]

1v

[idem : texte concernant le martyr de saint Laurent]

2r

EX LIBRO XII INNOCENTIUS.U P (= Uir Perfectissimus). AUCTOR DE LITTERIS NOTIS IURIS EXPONENDIS

Casae litterarum[1]  Lettres A à K

2v

INCIPIUNT CAPITULA QU^O/ID IN HOC CONTINE^NTUR LIBRO

I Epistola sancti hieronimi ad agur^u/itiam de uiduetate (Ep. 123) [4v]

II Item epistola ad marcellam de ea uerba quae ex hebreo in latinum non habemus expressa (Ep. 26) [12r]

III Alia ad eandem non tempori sed domino seruientes (Ep. 27) [12r]

IIII Alia ad eandem de diapsalma (Ep. 28) [13r]

V Incipit ad eandem de Offaz Badin et Tharsis (Ep. 37). [14] 

VI. Ad eandem de decim nominibus Dei (Ep. 25). [14v] 

VII. Eiusdem ad Rufinum, plus Deum tribuere quam rogatur (Ep. 3). [15r] 

VIII. Epistola sancti Maximi episcopi ad Theofelum, Alexandrino urbis episcopum, de laude eius, qualiter ei una cum ciuibus suis de excidio eorum consolatus est [hors de la collection des lettres de Jérôme] [16r], et de dormitione Paulinae ad Pamachium (Ep. 66) [18r] 

VIIII. Epistola sancti Hieronimi ad Theodosium et ceteros anachoritas intrinsecus conmorantes (Ep. 2) [22v] 

X. Alia ad Damasum episcopum, apud quos in Syria communicare debeat significet (Ep. 16). [22v] 

XI. Alia ad Innocentium de muliere septies percussa (Ep. 1). [23r]

XII. Incipit ad Marcum, presbiterum Calcidae, de fide catholica (Ep. 17) [25r] 

XIII. Incipit ad Tranquilinum, quomodo Origenem legere debeamus (Ep. 62) [25v]

XIIII. Incipit ad Castricianum, quod super caecitat(ï)e quae ei accideret non debeat contristare (Ep. 68) [26r] 

XV. Incipit ad Laetam de institutione fîliae (Ep. 107) [27r] 

XVI. Incipit ad Magnum, oratorem urbis Romae, cur interdum in tractatibus suis saecularium litterarum utatur exemplis (Ep. 70) [31r]

XVII. Incipit ad Sabinianum cohortatoria ad paenetentiam (Ep. 147) [33r] 

XVIII. Incipit ad Oceanum, de morte Fabiolae (Ep. 77) [37r] 

XVIIII. Incipit Paulae et Eusthochiae ad Marcellam, exhortatoriam de locis sanctis (Ep. 46) [40v] 

XX. Incipit ad Fabiolam, de cybis sacerdotalibus ac ueste pontefica (Ep. 64) [45r]

XXI. Incipit ad Asellam puellam Dei, contra detrectatores suos (Ep. 45) [52v]

XXII. Omelia de natiuitate Domini [53v]

XXIII. Alia de exordio quadraginsimo/e [Jérôme, homélie sur le carême] [54v] 

XXIIII. Alia de ieiuniis [Augustin ?] [55r]

XXV. Alia de im/aemolatione agni in uigiliis Paschae [Jérôme sur la vigile pascale]. [55v] [XXVI. Alia] de die dominica Paschae [Augustin ou Maxime ?] [57v]

3r

XXVII. Alia de decim uirginibus [58 v]

XXVIII. Sancti Hieronimi ad Paulam, de morte Blesillae (Ep. 39) [59v]

XXVIIII. Incipit eiusdem de excessu Nebuciani praesbyteri, ad Heliodorum episcopum, eiusdem auuncolum (Ep. 60) [63r] 

XXX. Alia de uita Paulae (Ep. 108) [68r] 

XXXI. Epithachium super sepulchrum Paulae (Ep. 108, 33) [81v]

XXXII. Epistola quam quidam e Galleas pro concordia matris ac sororis suae scribere rogauit (Ep. 117) [81v]

XXXIII. Incipit ad Furiam, de viduetate seruanda (Ep. 54) [85v]

XXXIIII. Epistola Nicetae episcopi, de lapsu Susannae deuotae et cuiusdam littoris [91v] 

XXXV. Sancti Hieronimi adversus Iuuinianum liber primus (14). [96r]

XXXVI. Pars altera contra eiusdem Iuuinianum [lacunaire par suite de la disparition des cahiers 18 et 19] [134r]

XXXIII. Apologeticus ad Pamachium sancti Hieronimi (Ep. 49) [141r]

XXXVIII. Excerpta sancti Hieronimi de psaltirio [150v]

XXXVIIII. Ad Eusthochium de uirginitate (Ep. 22) [169r]

XL. Contra Heluidium de sanctae Mariae perpetuam uirginitatem seruandam [184r]

XLI. Incipit ad Heliodorum. Recordatur qualiter in heremo simul habitauerunt et de institutione eius (Ep. 14) [194v]

XLII. Incipit ad Nebucianum quomodo in clerecato vivere debeat (Ep. 52) [198v]

XLIII. Incipit de monacbo Peregrino uomine Malcho [205r]

[Casae litterarum] Lettres L à N

3v

Lettres O à X

4r

per ipsum alueum transit quam maxime habens et supra pratum pedes cc… Extra Italia rationem infunda SSTM

Lettres Y à Z et alphabet grec Alpha à dZéta … quum finem proximum habe[at]

4v

INCIPIT AD ACERUCIAM de mono^gamia [DE VIDUIS]

(Ep. 123) 1 « IN VETERI UIA NOUAM SEMITAM QUAER^IM^VS… quod a matre didicit - 2 Haec breui sermone perstrinxi… tanto ui^c/nt^ri ^ci/cris – 3 et quia nobis quasi de portu… apostoli pauli scribentis

5r

ad timotheum profertur… non secundum imperium – 4 simulque singula testimonii… nubendi causas breui sermone

5v

concludere cur hoc praecepisset… peius est uri – 5 Alioquin absolutus bonum est… uxores sic sint

6r

quasi non habeant… si digamus fuerit

6v

porro eliguntur ex laicis… ad sacerdotium peruenit - 6 Aliud est quod uult apostolus… externas debere reputari - 7 Quod quidem obseruat et gentilitas… magis ardere uoluit

7r

quam Iarbae regi nubere… mutuis complexibus se tenentes » – 8 « Quod igitur barbarae castitati non potuit… pro labore uiduarum in secundo

7v

sit numero tricenarius… prostituta non pluribus – 9 Rem dicturus incredibilem…a quo nunc sepeleres non est tuus - 10 Itaque obsecro te… post nuptias ex ardore

8r

fidei. Cur uidua quae… alterum gaudii est - 11 Prima hominis creatura nos docet

8v

uxores etiam de inmundis animalibus…sacrificio praeparatum est - 12 At patriarcae non singulas… filios filiorum tuorum

9r

nunc de continentibus dicitur… tunc omnis Israhel salus fiat - 13 quasi in tabella… sine crimine uitam

[en bas de page, ajout par une autre main d’une lacune à insérer au point marqué par une virgule : « sedentem plurimo tempore sine altari »]

9v

degere more ferae tales… substantiolam gubernarunt - 14 Caue ne iungaris adulescentibus… concedit secunda matrimonia

10r

et sustineas in media tranquilitatem…per quam ascendebant

10v

angeli et descendebant…et animo caelum teneat - 15 Uerum quid ago… de fructibus nuptiarum est

11r

praesentium miseriarum pauca… semper timore patiuntur - 16 Cetera taceo… nec ausus est obsidere

11v

Pyrrhum tanta tenuit romani nominis… flere quae patimur - 17 Responde mihi…titulo possidebit » FINIT

12r

INCIPIT AD MARCELLAM (Ep. 26) 1 « NUPER CUM ESSEMUS PARITER NON PER epistolam… conspersa memorasti - 2 Ad quod nos qui ad dictandi… interpretatione tenuare - 3 Igitur alleluia exprimitur… citom et zamer - 4 amen uero aquila… quem uenisse iam constet - 5 uellim tibi ^aliquid et de diapsalma… quae tacita sunt EXPLICIT INCIPIT ALIA AD EANDEM NON DE TEMPORI SED DOMINO SERUIENTES

[en bas de page, ajout par une autre main d’une lacune à ajouter au point d’insertion : « sed ita ut a paruo inbiberunt traderent »]

12v

(Ep. 27) 1 « POST PRIOREM EPISTU/OLAM IN QUA DE HAEBRAEIS UERBIS PAUCA PERSTRINXERAM ad me repente… insanire dicatur - 2 Scito te cum ista legeris… aliqua deinceps esse dicturum - 3 uerum ne flaccus… cithara concrepemus illis

13r

legant spe gaudentes… ubi bos et asinus calcant EXPLICIT INCIPIT AD EANDEM ALIA DE DIAPSALMA (Ep. 28) 1 « QUAE ACCEPERIS REDDENDA cum faenore sunt… habeto pauca pro pluribus - 2 quidam diapsalma commutationem… silentii esse non possit - 3 ex quo animaduertimus… animae meae non est

13v

salus illi in deo suo… conpugnimini semper – 4 scire autem debes… pacem in ultimo ponentes - 5 haec nos de intimo… ueteris uini auctoritate ducaris - 6 saepe inquirens causas… et bellum semper aput

14r

quintam editionem… tuo iudi^c/tio derelinquo - 7 hucusque origenes cuius… nes^c/tientium EXPLICIT

INCIPIT AD EANDEM DE OFAZ BADDIN ET THARSIS Ep. 37, 1 « NUPER CUM RETICII AUG^USTOdunensis… carbunculo praedicatur - 2 quaeras si tarsis lapis… adferre uel exercere

[en bas de page, ajout par une autre main d’une lacune à ajouter au point d’insertion : « In Daniele de domino et corpus eius ut tarsis quod aquila crisolitum hiacintum simmachum interpretantur et in psalmis spirito uiolento conterens nauis tarsis »]

14v

commertia ad quod facilis… appellasse pro tarsis -3 innumerabilia sunt quae in illius… de eius erroribus iudicare -4 frustra igitur a me… in scerdotum principes inuehatur

EXPLICIT AD MARCELLAM DE THARSIS, INCIPIT AD EANDEM DE DECEM NOMINIBUS (Ep. 25) 1 « Nonagensimum psalmum legens… quod petisti - 2 primum dei nomen est

15r

hel quod septuaginta… athenas thebas salonas » EXPLICIT AD MARCELLA de decem nominibus dei

INCIPIT EIUSDEM AD RUFINUM (Ep. 3) 1 « PLUS DEUM TRIBUERE QUAM ROGAT^UR et ea saepe concedere… mei amoris innixum ad me usque perducans - 2 prima inopinati gaudii… ad aegiptios et uol^u/ontate iam martures pio

15v

plebis fuerat transmissus… filium mater expectat - 3 Postquam a tuo latere… si autem cognouisti pariter gaudeamus - 4 bonosus tuus immo meus… nauifragam rupem

16r

cui aspera cutis in nuda saxa… cum in insulam commoratur - 5 quas nunc diabolum nectere… fuisse tironem habeo

16v

Promissum maiestatis tuae… praemium qod meretur - 6 Plura fortasse quam… numquam uera fuit » FINIS AD RUFINUM

INCIPIT EPISTULA SANCTI MAXIMI EPISCOPI AD TEOFILUM ALEXANDRINAE URBIS EPISCOPMUM « SANCTAE BEATITUDINIS TUAE imitabile cunctis apostolatus officium…subiectum uirginitas Uerum

17r

inter tot fluctuantium… domini sacris litteris

17v

informatas… auxerint terrae non satiant » [commence ici ex abrupto l’Ep. 66, au milieu du chapitre 1] « Fractum est pretiosissimum…postquam habere disiuimus - 2 in agro terrae bonae… uocis hortamenta feruentes - 3 dicamus aliquid et de philosophis… ac noctibus cogita-

18r

Feuillet intercalé, d’une autre main, avec signe d’inclusion ‘F+’ renvoyant au folio 17v où l’on trouve la suite de la lettre]

Incipit ad pammachium de morte paulinae (Ep. 66) - 1 « Sanato uulnere et in cicatrice… marciscere uidead

18v

folio vierge

19r

[prend la suite de 17v]

–uit nisi ut reddito… ut xpo uirgines pareret - 4 legimus et uxorem sacerdotis… tot filios repente genuisse - 5 ardentes gemmae quibus… fores quae prius salu-

19v

–tantum turbas uomebant… operarii commutatio est - 6 Quis hoc crederet ut… tanto sublimior est - 7 margaritam in sordibus et

20r

fulg^u/or gemmae… euangelicam portauit crucem - 8 si uis inquid perfectus esse… cumque uinde-

20v

–diris da pauperibus… pars mea dominum - 9 sentio te diuinis ardere… in praefatiuncula diceretur

21r

risimus meminisse te puto…patriarchorum ΣΥΜΜΥΣΤΗΣ - 10 siue legis siue scribis… et regem uincit assyrium - 11 audio te xenodocium… tu in arduis et saxosis

21v

cum sarra tibi monumenta… ieiunaturus adposuit - 12 haec moneo frater… et non recte diuidas - 13 quod patricii generis…primus inter primos monachos

22r

esse coepisti… feruorem feruore augeam - 14 nos in ista prouintia… et aemulis praebeamus - 15 in calce epistulae recordatus sum… ad xpm leuius subuolabis explicit ad pammachium

[sous la dernière ligne « de morte paulinae »]

22v

INCIPIT AD TEODOSIUS ET CETEROS ANACHORETAS INTRINS[ECU]S COMMORANTES (Ep. 2) « QUAMQUAM UELLE NUNC UESTR[O] et admirandum consortium licet…et ad portum optati litoris prosequatur » EXPLICIT AD TEODOSIUM ET CETEROS ANACHORETAS

INCIPIT AD DAMMASUM EPISCOPUM (Ep. 16) 1 « INPORTUNA IN EUANGELIO ANUS TANDEM meruit audiri… de xpi uinculis gloriatur - 2 Ego igitur ut ante iam scribsi… et ne putes alterius

23r

pro qua xps est mortu^us » EXPLICIT AD DAMASUM EPISCOPUM

INCIPIT AD INNOCENTIUM DE SEPTIES PERCUSSA (Ep. 1) 1 « SAEPE A ME INNOCENTI CARISSIME POSTULASTI ut de eius miraculo rei quae… qui crededisset in uerbo - 2 Quid igitur fa^c/tiam quod implere… flagitare non poteris - 3 igitur uercelle ligurum ciuitas… simiruta hanc cum ex

23v

more consularis inuiseret… quisquis uicturus occiditur - 4 igitur consularis pastis cruore… robur uirile reticere - 5 Succurre domine ihesu ad unum… alium uindicat periclitantem - 6 unam interdum uox est… adulterium certe

24r

sine duobus… innocentem iuuenem confiteri - 7 par igitur prolata in utrumque sententia… labore quaesitum ne pereat - 8 rogo quae est ista securitas… se ferire non posse - 9 huc huc mihi trium exempla… absoluta per gladium est

24v

- 10 tandem ergo ad feminam… ut paterentur occidi - 11 nouus igitur ensis… pro ea periret innoxius - 12 Clereci quibus id officii erat… quid faciat mihi homo - 13 anus interim quaedam… morte plus perpeti - 14 tali ^ergo inuidia carnifice… mutata in cica-

25r

–tricem uulnus…adhuc saeuiant leges - 15 en quo me gestorum… redderet libertati » EXPLICIT DE SEPTIES PERCUSSA

INCIPIT AD MARCUM PRESBITERUM CALCIDAE (Ep. 17) 1 « DECREUERAM ^quidem UTENDUM mihi…contumeliam miser est - 2 et primo quidem antequam… ferimus quid facit

25v

sub tunica paenitentis… non operatur nec manducet - 3 haec uenerabilis… et ego mundo - 4 de fide autem quod… plurimum salutamus » EXPLICIT AD MARCUM PRESBITERUM CALCIDAE

INCIPIT AD TRANQUILLINUM QUOMODO ORIGINEM LEGERE DEBEAM^US (Ep. 62) 1 « MAIORA SPIRITUS UINCUL^A ESSE Q^UAM corporum si olim… tuae mentis affectum - 2 quod dicis origenis…secundum quosdam legendus

26r

ex hac parte ego… tatianus ^te salutat » EXPLICIT AD TRANQUILLINUM

INCIPIT AD CASTRICIANUM QUOD SUPER CAECITATE QUAE EI ACCIDERIT NON DEBEAT CONTRISTARI (Ep. 68) 1 « Sanctus filius meus heraclius diaconus… reprehendentes aiunt si narra-

26v

–uero sic ecce… cur tanta perpessus sit ipsius uolumine continetur - 2 et ne ueteres duplicando… magnitudine foenoris duplicata » explicit ad catricianus

INCIPIT AD LAETAM

27r

DE INSTITUTIONE FILIAE (Ep 107) 1 « BEATUS APOSTOLUS PAULUS SCRIBENS AD CORINTHIOS E^T RUDEM et rudem xpi ecclesiam… extorqueat saltim uerecundia - 2 hoc laeta religiosissima in xpo filia… his quasi obsidibus

[en bas de page, ajout par une autre main d’une lacune à ajouter au point d’insertion : « enim uir infidelis uxore fideli et sanctificata est » au point d’inclusion, dans la ligne 3, figure également au dessus, ajouté par une autre main : « sanctificata est »]

27v

ante praemissis… quia pari religione confidunt - 3 paene lapsus sum ad aliam materiam… animalis uestitur exuuiis - 4 sic erudienda est anima… arceantur ne quod

28r

male di^decerint… cito emittere uitia

28v

Nutrix ipsa non sit… tibi minitetur abscessum - 5 Ipse habitus… quod domino spopondisti - 6 Heli sacerdos… nisi melle circum-

29r

–lita et uitia… si negligens fuerit punietur - 7 postquam grandicula… non possum inquinare eos - 8 non uescatur in publico… legi quondam

29v

in scholis p^uer… cur facta sit nesciat - 9 reddat tibi pensum ^cotidie scribturarum… sic dies transeat sic

30r

nox inueniat laborantem… operum uarietatibus occupatur - 10 discat et lanam… perpetuo incedimus - 11 si quando ad suburbana… sopitos ignes suscitat

30v

- 12 Pro gemmis aut serico… magis iudicet quam sequatur - 13 Respondebis quomodo… centenarii cottidie numeri

31r

castitas texitur… regnis caelestibus offerendam » EXPLICIT AD LAETAM DE INSTITUTIONE FILIAE

INCIPIT AD MAGNUM ORATOREM URBIS ROMAE CUR INTERDUM IN TRACTATIBUS SUIS SAECULARIUM LITTERARUM UTATUR EXEMPLIS (Ep. 70) 1 « Saebesium nostrum… - 2 …quaedam gentilium libris sala-

31v

–monem philosophis tiri et proposuisse… - 3 … quae ille ficta

32r

et commenticiae esse ducebat… - 4 … gentis philosopos praedicaret

32v

Clemens alexandrinae ecclesiae presbiter… - 5… quorum ex scriptis suis et

33r

uires manifestat^ae sunt et uoluntas - 6 nec statim praua opinio… angustia finienda est » EXPLICIT AD MAGNUM ORATOREM

INCIPIT AD SABINIANUM COHORTATORIA AD PAENITENTIA (Ep. 147) 1 « et samuel quondam lugebat Saulem… et faciam sanct^u/os dauid

33v

de impiis et scelestis… - 2 – 3 Haec tibi ridicula forte uideantur et qui comoediis et liricis scripto-

34r

–ribus et mimis… prouocat iudicante solum dis-

34v

–perationis crimen est… - 4 – 5 … ubi torrens fluuius demos-

35r

–tenis nunc profecti muti essetis – 6 - … sol inuito ex sanguis

35v

marcidus ^et pallidus… - 7 – 8 – 9 … imitare lacrimas criminosi

36r

num mea peccata uirtutes tuae sint… - 10 … in hebraeorum uolumine legimus

36v

fornicabantur cum mulieribus… - 11 … crucifigens tibimet ipsi filium dei

37r

et ostentui habens…consummatio in combustionem » EXPLICIT AD SABINIANUM COHORTATURIA

INCIPIT AD OCEANUM DE MORTE FABIOLAE (Ep. 77) 1 « PLURES ANNI SUNT QUOD SUPER DORMITIONEM BLESILLAE PAULAM UENERABILEM femina^em recenti adhuc uulnere…- 2 … ueteris historiae sed de

37v

ecclesiae humilitate… - 3 uiuentibus uiris feminis lutinis

38r

amputatur dum uult a diaboli… - 4 … inpendente dei fregit iram

38v

tertius pectus uerberans… - 5 – 6 … scio multos diuites

39r

et religiosos ob stomachi… - 7 … aliis locis uariae iungerentur

39v

Quomodo balaam ariolus… - 8 … nos in oriente tenuit

40r

iam fixa sedis… - 9 – 10 – 11 Quod scriptum est timentibus dominum omnia cooperantur in bonum

40v

in obitu tantae feminae… - 11 … cui plus dimititur plus amat » EXPLICIT AD OCENUM

INCIPIT PAULAE ET EUSTOCIAE AD MARCELLAM EXHORTATORIUM DE LOCIS SANCTIS (Ep. 46) 1 « MENSURAM CARITAS NON HABET ET INPATIENTIA NESCIT modum… nunc nos libere absque matre uolitare

41r

ET ACCIPITRIS PAUERE FORMIDINEM ET AD OMNEM UMBRAM PRAEUOLANtium auium formidare … - 2 – 3 … ordinem scripturarum sed passim

41v

ET UT QUIDQUE OUIAM UENERIT TURBIDUS SERMO PERSTRINGAT ; ET IN principio testatae sumus… - 4 … et circumdata ab exer-

42r

-citu hierusalem… - 5 – 6 … si enim apocalypsis multo post pas-

42v

–sionem domini… - 7 … sodoma et gomorra et finitimae ciuitates

43r

simili modo exfornicatae … - 8 … ad fratres qui erant hierosolymis

43v

deferebantur – 9 Longum est nunc ab ascensu… - 10 … ne a domino iudicetur et quod in plerisque

44r

prouinciis familiare est… - 11 – 12 … in xpi uero ut su-

44v

–pra diximus… - 13 … uiduae filius suscitatus est

45r

uidebitur Hermonin et torrens endor » EXPLICIT PAULAE ET EUSTOCHIAE AD MARCELLAM EXHORTATORIAM DE LOCIS SANCTIS

INCIPIT AD FABIOLAM DE CIBIS SACERDOTALIBUS AC UESTE PONTIFICA (Ep. 64) 1 « Usque hodie in lectione… legis notitia dogmatum

45v

ueritate in brachio opera bona – 2 … defecerunt mulebria propter con-

46r

–tinentiam et castitatem… - 3 … peccatorum solutus incedit intrabit

46v

ad eum pontifex… - 4 – 5 … debuit neglegentia sentire

47r

cruciatum uini austeritate… - 6 – 7 … praeteritorum obliti futurorum

47v

auidi infelix simon – 8 – 9 … quae scrbita sunt simpliciter

48r

exponam ut postquam… - 10 – 11 – 12 … hoc cingulum similitudinem

48v

pellis colubri… - 13 – 14 – 15 … id est superumerale appellant aquila

49r

ΕΠΙΕΝΔΥΜΑ id est desuperuestimentum… - 16 … hoc est hisdem quibus et super-

49v

–umerale habens magnitudinem… - 17 – 18 … in uasis fictilibus quanta maiestas

50r

erit in thesauro… nam et in iob arcturum et oriona

50v

et maiuroth hoc est… sicut supra ex parte

51r

diximus ut pontifex dei… - 19 – 20 … opera unde iungitur

51v

et ephod… - 21 supra diximus et duos

52r

lapides uel unicinos uel smaragdinos… - 21 … et ad superiora retrahor

52v

tanta debet esse scientia… sed meis sum uiribus aestimandus » EXPLICIT AD FABIOLAM

INCIPIT AD ASELLAM PVELLAM DEI (Ep. 45) 1 « SI TIBI PVTEM A ME GRATIAS REferri posse non sapiam… - 2 … crebro turba circumdedit diuinos libros

53r

ut potui nonnullis saepe disserui… - 3 – 4 … lacerant sanctum propositum et remedium

53v

poenae suae arbitrantur… - 5 – 6 – 7 … fluctusque maris tuis precibus mitige » EXPLICIT AD ASELLAM PUELLAM DEI

_origenes INCIPIT OMELIA PRIMA IN EPIPHANIA

54r

[Maxime de Turin, Sermo 45] HODIE UERUS SOL ORTUS EST MUNDO HODIE IN TENEBRIS SAEculi lumen egressum est… pendent per aerem extensis alis imitantur

54v

crucem sed e trophea ipsa… super aspidem et basilicum in xpo ihu cui est gloria in saecula saeculorum amen » EXPLICIT HOMELIA PRIMA DE EPIPHANIA

INCIPIT HOMELIA SECUNDA DE EXORDIO QUADRAGINSIMAE [Jérôme, homélie sur le carême, cf. Corpus Christianorum Series Latina 78, p. 533-535] « Quomodo miles semper exercetur… qui habemus caelestem

55r

panem terrena alimenta quid quaerimus… et carnibus agni xpi ihu cui est gloria in saecula saeculorum amen » EXPLICIT Omelia de exordio quadraginsimae secunda

INCIPIT OMILIA TERTIA DE IEIUNIS MOYSES QUADRAGINTA DIE^BUS ET NOCTIBUS [Auteur indéterminé] « in heremo ieiunauit ut legem dei… suauitates sed sciebat profetam suum

55v

non aliter posse temptationes… sed qui toto anno nobis uiximus saltim paschae diebus domino uiuere debeamus qui sit gloria in saecula saeculorum amen » EXPLICIT OMILIA DE ^IEIUNIS

INCIPIT OMILIA QUARTA DE IMMOLATIONE AGNI IN UIGILIIS PASCHAE [Jérôme homélie sur la vigile pascale, CC SL 78, p. 536-541] « HODIE POPULUS ISRAHEL ET UERE HOMO UIDENS DEUM Hoc quippe interpretatur… non eos agni carnes

56r

comedere sed draconis…Uis o auditor intellegere quod dico dic

56v

quod uerum est loquere… fortia sunt dogmata uidelicet ecclesiastica

57r

de trinitate… terram repromissionis intramus dicitur

57v

nobis cum iesu… Hii sunt qui sequuntur agnum quocumque uadit in xpo ihu cui gloria in saecula saeculorum amen » explicit homilia de immolatione agni

Incipit homilia v de die dominica paschae « NON QUEO FRATRES CARISSIMI QUOD MENTE CONcipi ore proferre… illi in sabbato non

58r

non f^aciebant opus seruile… stans in paradisi ianuam loquitur

58v

ad nos qui sumus in domo ipsius congregati… cum loquitur inimicis suis in portu cui gloria in saecula saeculorum amen

INCIPIT HOMELIA VI DE DECEM UIRGINIBUS [auteur non identifié] « OPERA PRETIUM EST ETIAM HANC FIGURAM DE DECEM UIRGINIBUS interpraetari… liberalem se praebit hospite iocunda

59r

peregrino humana neccessitatibus inpigram… prius moriuntur quam absolutionem

59v

peccatorum suorum impetrent… de iohanne baptista filio futuro sibi et obm^u/otuerit » EXPLICIT HOMILIA DE DECEM UIRGINIBUS

INCIPIT HIERONIMI AD PAULAM DE MORTE BLESILLE (Ep. 39) 1 « QUIS DABIT CAP^IT^I MEO AQUAM ET OC^VL^IS meis fontem lacrimarum… non laxant cum sanctum corpusculum

60r

febrium ardor ex^coqueret… - 2 repensare et dixi ergo

60v

sine causa iustificaui… - 3 eius intellectum quia placita enim

61r

erat domino anima eius propter… melior zabuli ancilla quam mea est illa

61v

infidelem maritum translatum… - 4 … aduentui nos uero qui xpm

62r

induimus et facti sumus… - 5 … aut sancta es et probaris

62v

aut peccatrix et inustae… - 6 … quid ploras non est mortua puella

63r

sed dormit rideant… - 7 … loquentem cum sorore cum matre » explicit consolatoria ad paulam de mortee blesillae

INCIPIT eiusdem ^de excessu nepotianum presbiterum ad eliodorum episcopum eiusdem auuncolum (Ep. 60) 1 « GRANDES MATERIAS INGENIA PARVA NON SUFFERUNT

63v

et ⁱⁿ ipso conatu ^ulcontra uires… - 2 – 3 … uiuendi sensum ad hoc tantum

64r

acciperat ut periret… – 4 – 5 … telamonis semper laud^ata

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « in consolatione damnationis suae socrates dispotauit »]

64v

sententia sciebam me genuisse mortalem… - 6 – 7 … qui dixerat cupio dissolui et esse

65r

cum xpo et alibi… - 8 – 9 – 10 … exempla uirtutum domique habens

65v

unde disceret… - 11 … uel placere uel displicere cotidie uideretur

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « in aurigae modum pro lassitudine et uiribus corporis »]

66r

Unde hic feruor… - 12 – 13 … mitte dilectissimo mihi aetate

66v

patri fratri collegio… – 14 – 15 … magno dolore host^i/e reliquit imperium Iulianus perditor animae suae

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « immo minus regi quam episcopo »]

67r

et christianam iugulatur exercitus… - 16 … ferrea uox omnia poenarum

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « mortis conscia negatus est et cadauer »]

67v

percurrere ^nomina possim… - 17 – 18 – 19 … omnia sustinet omnia credit omnia sperat

68r

de eo loqui numquam desinamus » finit liber de morte nepotiani presbiteris

Incipit de uita paule (Ep. 108) 1 « SI CVNCTA MEI CORPORIS MEMBRA UERERENTUR IN L^INguas ^si et omnes… - 2 … ista proferre cum eustocium

68v

Uirginem et deuotam xpo filiam… - 3 – 4 … super obitu eius paruum libellum edidimus eustochium

69r

quae nunc in sanctis locis uirginitatis… - 5 – 6 … hoc contra iura natura^e plena fides

69v

patiebatur immo gaudens animus… - 7 – 8 … urbem quondam sacerdotum nunc tumulus

70r

OCCISORUM ioppen fugientis portum… - 9 – 10 … dein pro facultatula sua pauperibus

70v

adque conseruis pecunia distributa… uos iudicatis aeterna uita conuertemus ad gentes

71r

Dixerat enim dominus non ueni… - 11 … et de gentibus uir non fuit mecum exploratores

71v

botrum mirae magnitudinis… - 12 … apostolorumque stratus uestibus mollia

72r

a terga praebuit ad sedendum… - 13 … montes gaas alter in gaab

72v

filii sui finees satisque mirata est… - 14 … dente produxit subsistam parumper

73r

et arentia ora colluam ut refocilatus… - 15 … ut qui eam uidisset et pro cele-

73v

–britate nominis uidere ges^tisset ipsam… ut illorum abundantia sit ad uestram inopiam

74r

et hoc de euangelio saluatoris qui habet duas… - 16 – 17 … post liberos interfectos coriun

74v

Pro corio et omnia quae habuerit… - 18 … coronam iustitiae nec audisset a domino

75r

putas me aliter tibi locutum… gloriam quae reuelabitur in nobis et alibi

75v

patienter agamus in omnibus… - 19 … angelis et hominibus et nos fatui

76r

propter xpm sed stultum dei sapientius est… - 20 … prima uel inter primas ueniens

76v

ceteras operiebatur pudore et exemplo… inter ultimas et extra conuentum sororum

77r

ad fores triclinii orare faciebat… - 21 … ne quid nimis quae in contemptu ciborum tantam habebat

77v

pertinatiam in luctu mitis erat… - 22 … qui seruiunt mihi exultabunt

78r

in gaudio uos autem… - 23 … animam confitentem tibi et increpa

78v

domine bestiis calami qui scribentes… - 24 et fauum mellis ac partem

79r

assi piscis comedentem qui stabat… - 25 … diuersa aetate moriamur ingratis suscipies

79v

Iudicia domini abyssus multa et o profundum… - 26 … sed iugi interrogatione cogebat

80r

ut e multis uariisque sententiis… - 27 … Paulam narare morientem incidit

80v

in grauissimam ualetudinem immo quod… - 28 … ueni proxima mea speciosa mea

81r

columba mea quoniam ecce hiemps… - 29 – 30 – 31 … in confessione reputatur sed deuotae

81v

quoque mentis seruitus… - 33 … te in Bethleem conditam agnoscat

TULLIUS SEPULCHRI

Scipio quam genuit… Bethlemitica rura secuta est » Finit.

(Ep. 117) 1 « RETTULIT MIHI QUIDAM FRATER e Galleas habere se sororem uirginem matremque… facultatulas praesoles sibi

[dans la marge de gauche – mais bord et bas de page coupés - et jusqu’en bas de page, à ajouter au signe d’insertion la fin de l’Ep. 108 : « et in foribus [s]peluncae [des]picis angus[tu]m praecisa [ru]pe sepul[ch]rum [ho]spitium [P]aulae est [ca]elestia [re]gna tenetis [fra]trem cognatos romam patriamque relinquens diuitias subolem bethlemitico conditur antro hic praesepe tuum xpe atque hic mystica magi portantes munera hominique deoque dedere » - 34 « dormiuitque [sancta et beata paula septimo kalendas februarias] tertia sabbati post solis occupitum [fin en bas de la page suivante]

82r

Quosdam clericos adsumpsissent… ego uerba perdiderim tu itineris longitudinem

[en bas de page suite de la fin de l’Ep. 108 (34) : « sepulta est V kalendarum earundem onorio augusto VI et aristineto consulibus uixit in sancto proposito romae annus V bethlem annus XX omne uitae tempus inpleuit annus LVI mensibus octo dies XX unum » explicit sancti hieronimi de uita paulae »]

82v

EPISTULA TEMPORALIS AD MATREM ET FILIAM IN GALLIA COMMORANTES (Ep. 117) – 2 « PRIMUM SCIRE CUPIO SOROR AC FILIA NON IDCIRCO SCRIBERE QUIA aliquid de uobis sinistrum… - 3 … in ea uersari domo in qua neces-

83r

–se habes cotidie aut perire aut uincere… - 4 … demiseris matrem ut in monasterio

83v

inter uirgines uiueres… - 5 – 6 … inter lasciuas puella et comatos

84r

linteatusque iuuenes furuarum uestium… - 7 … papilla fasciolis conprimuntur

84v

et crispanti cingula angustius pectus… - 8 – 9 … quae nullo nitro secundum hieremiam nulla

85r

fullonum herba lui potest… - 10 … coaliscente tanti temporis

85v

caritate discidium non ueris…- 11 – 12 … ingenio ignoscat et tempori » EXPLICIT AD MATREM ET FILIAM

INCIPIT AD FURIAM DE UIDUITATE SERUANDA

86r

(Ep. 54) OBSECRANS LITTERIS ET SUPPLICITER DEpraecaris ut tibi… - 2 – 3 - … honora patrem tuum sed si te a uero pa-

86v

TRE NON SEPARAT tam diu scito sanguinis… - 4 – 5 … merens carpere iuuenta

87r

nec dulces natos ueneris… - 6 … ubi est maritus quem tibi dedit etiam-

87v

si amabilis etiamsi bonus fuisset… - 7 – 8 … et non esse peccato mortua

[en bas de page, à ajouter au signe d’insertion : « Iudae laudantur initia sed finis proditione damnatur]

88r

sed xpo quem secreta non fallunt… - 9 … scribsere naturis praecipueque galⁱenus in libris

88v

quorum titulus est… - 10 … seminarium uoluptatum est uenenum puta parcus cibus

89r

et semper uenter esuriens – 11 – 12 – 13 … circumferri libertate pessimae

89v

consuetudinis est cum fragilis sexus… - 14 … subsidia ministrare quod luxoriae

90r

parabatur uirtus insumat… - 15 … nec aequis aspicere oculis quos genu-

90v

–isti clam porrigis [s] cibos… - 17 … debborae filium cum aliud scribtura comme-

91r

–moret nobis ad hoc nominabitur… - 18 numquam de secundis nuptiis cogitabis »

91v

recog ^.. s betheem s finit ad furiam de uiduitate seruanda

INCipit epistula nicetae episcopi de lapsu susannae deuotae et cuiusdam lectoris. Quale malum est fratres Carissimi ubi homo… quae caput horum causa malorum [= Virg. Aen 11, 361] et quae multipliciter misera cum gloriam uirginitatis

92r

nomen etiam perdidisti… et nos eadem car-

92v

–ne amictae fuimus nec tamen… defuncta flebant te modicum

93r

propter desiderium parentes… quae uis femina uiro coniun^ct mortali non sine periculo perpetrat

93v

adulterium quid ubi innumerabiliter… sollicita est quae domini sunt quomodo sit sancta

94r

et corpore et spiritu tu autem…praeciosos inuentus sum ligna faenum stipulam

94v

materias arsuras laborasse dicam… exhibenda est paenitentiae magnitudo

95r

paenitentia non uerbo agenda est sacrilegium plane ubi uas xpo oblatum domino

95v

dedicatum dementi temeritate polluisti… adquire semper ante oculos habens apostoli

96r

sententiam quia omnes manifestari oportet… obmutui et humiliatus sum » [souscription à la fin de la lettre : « hanc epistolam sanctus emendauit ambrosius quia ut ipso auctore fuerat edita non erat ita quoniam ab imperitissimis fuerat uiciata. Emendaui mediolano »]

INCIPIT SANCTI HIERONIMI ADUERSUS IOUINIANUM

I. 1 « Pauci admodum dies sunt quod sancti ex urbe fratres… totus iacet adtollit se per singola et quasi

96v

debilitatus coluber in ipso… - 2 – 3 … ita nuptias praedicare ut uirginitati detrahat

97r

quando enim minora maioribus coaequantur… magis quam iuxta ordinem

97v

disputationis dixerim cum enim… inter filosofos et egregios in republica

98r

uiros uirtut^e/is uoluptatibus id est… - 4 – 5 … enoch qui ambulauit cum deo et raptus in caelo est

98v

Iste noe qui cum essent… inminutam esse complexu booz cum sua ruth

99r

In area collocat et iesse… et post multa quae nunc ociosum est reuoluere

99v

excutit se quasi in locum rhetoricum… - 6 – 7 … similiter et uir corporis sui non habet potestatem

100r

sed uxor nolite fraudare… ioseph quia tangere eum uolebat aegiptia

[en bas de page, à ajouter au point d’insertion : « autem tolle fornicationes »]

100v

fugit e manibus eius… dicens ut uideant uiri in

101r

timore castam conuersationem uestram… - 8 … quem in prima ad corinthius tradiderat

101v

satanae in interitu… adstitit regina a dextris eius in uestitu deaurato

102r

circumdata uarietate et petrus… - 9 … sed dic simpliciter bonum est nubere suspecta est

102v

mihi bonitas eius rei… - 10 … qui autem consensus templo dei cum

103r

idolis uos enim estis templum… - 11 … qui enim in domino uocatus est libertus est domini similiter qui liber

103v

uocatus est seruus est xpi… causam putare discidii quia in pace nos uocauit deus

104r

circumcisio nihil est… et in famulatum tradidesse nos coniugum infert

104v

sententiam quae omnem… - 12 … sed docemur quia ubi consilium

105r

datur offerentis arbitrium… quod non debeas quam reddere quod exegeris

105v

apostoli uxoris onere contemplat^i/o… alligatus es uxori noli quaerere solutionem

106r

solutus es ab uxore noli… - 13 … igitur hoc dico fratres tempus

106v

breue est reliquum est… hunc locum ita legis diuisa est mulier et uirgo quod quamquam habeat

107r

suum sensum et a me … edicere ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΣΧΗΜΟΝ ΚΑΙ ΕΥΠΑΡΕΔΡΟΝ ΤΩ ΚΩ ΑΠΕΡΣΙΑΣΤΟΣ

107v

Unde et in latinis codicibus … - 14 … ne sis multum iustus

[en bas de page, à ajouter au point d’insertion : « igitur et qui matrimonio iungit uirginem suam bene facit et qui non iungit melius facit »]

108r

rursum monogamiam digamiae conparat… unum uirum nosse quam plurimos

108v

Id est tolerabilius… - 16 … sextus et reliqui potest

109r

enim acc^i/edire ut in felicitate… et extra paradisum protinus nuptiae dein quod hoc ipsum

109v

interpraetetur apostolus propter… bina ingrediuntur inmunda et septena

110r

quae munda sunt… - 17 – 18 … hoc cursu ad diluuium usque peruenimus

110v

post diluuium autem – 19 – 20 … ualuit ad eum accedere nisi

111r

soluisset corrigiam calciamenti sui… - 21 … arefactae sunt et steterunt

111v

et siccis pedibus ac nudis populus… regnauerint et his quasi principibus

112r

fuerint uniuersa subiecta… - 22 … uidit tantum terram repromissionis

112v

et intrare non potuit… - 23 … retrorsum cecidit debboram autem

113r

et Baruch et uxorem… non esset noster pontifex secundum ordinem

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « saeculi quam eas quae propter christum sunt uirgines »]

113v

melchisedech sine patre sine matre… - 24 … habuerit uxores et trecentas

114r

concubinas typum eius et meritum… - 25 … fore scribtura praedixit

114v

hoc esse qui eunuchi… - 26 … eo tempore acceperant quo euangelium

115r

nesciebant qui adsumpti postea… sciat de Zacharia et elisabeth

115v

possumus autem de petro dicere… in alio loco super omnes

116r

apostolos fiat… exposuit uirginitas quod nuptiae

116v

scire non poterant… - 27 … cur addedit si per-

117r

–manserint filii in fide et caritate… - 28 … eicit eum de aedibus suis id est

117v

de ecclesia unde et supra… - 29 … aequandam meliora sunt inquid

118r

nouissima sermonis quam initium eius… - 30 … quid loquatur sponsa antequam sponsus

118v

eius ad terras ueniat… illi qui pascit inter lilia

119r

hoc est inter uirginum candentissimos…uulnerasti cor meum soror mea

119v

sponsa ubi sororis nomen est… – 31 … idcirco statim additur

120r

guttur eius dulcedines et totus… - 32 … cur uiduam non elegit

120v

Nam illo tempore erat et anna… - 33 … Nabuc^hodonosor non praeceperat

121r

praecepit de hieremia… - 34 … Aut certe illud si uis perfectus esse uade

121v

uende omnia tua et da… uirgo neglegiter et maritus adsumitur

122r

quia forte cetera opera uirginitatis… - 35 … hulli uitio mancipatus sit

122v

unius uxoris uirum… non quaeruntur nomina

123r

se dopera et gloriosior ille… - 36 … sexus differentiam praedicant

123v

hoc breuiter respondebo num… super aquas quod contra naturam est

124r

in resurrectione mortuorum… infelix ego homo quis me liberauit de corpore mortis huius

124v

gratia dei per ihesum xpm… de somno surgere nunc enim prior est

125r

nostra salus quam… ostendit cunctis gradibus

125v

uirginitatem esse potiorem… - 38 … conuersatio nostra in caelis est

126r

unde et saluatorem expectamus… - 39 … uolens genuit nos in uerbo ueritatis

126v

ut simus primitiae creaturarum… relinquum in carne tempus exigamus

127r

Suffecit enim nobis praeteritum… - 40 … nudos pedes et cibarium panem et

127v

aquae potum ad candidas… non norunt statim intulit

128r

uirgines enim permanserunt… - 41 … semper tenuisse pudicitiae principatum

128v

Referunt fabulae athalantheni calydoniam… pauimenta patris sanguine cruenta-

129r

–ta inpudicis gestibus… conciderunt Iustum est et lucriduas

129v

uirgines non tacere… - 42 – 43 … amauerunt maritos ut sciamus etiam digamiam

130r

apu^d/t ethnicos reprobari… - 44 … mori pro mortuo

130v

quem uiuum dilexerat… - 45 – 46 … quo dicto eleganter ostendit

[en bas de page à ajouter au signe d’insertion : « persis ludibrio foret quorum »]

131r

diuitias magis in uxoribus… - 47 … de foro ueniens quid adtulisti

131v

Non amicum habere possumus… dispensat oboediens auctoritati

132r

domini et dispositioni eius… - 48 … repandis cruribus disceptarent

132v

Nouissime uerterunt in eum… prodidisse amphiaraum et saluti uiri

133r

monile aureum praetulisse… - 49 … Unde et sextiis in sententiis adulter est inquid

133v

in suam uxorem amator… adlecti uiros esse desinere ».

134r

EUSEBI HIERONI CONTRA IOVINIANVM PARS ALTERA 1 « SECVNDA PROPOSITIO EST EOS QUI FVErint baptizati… - 2 … et ipse est propitiatio

134v

pro peccatis nostris… contremiscant Qui dicit se in ipso

[en fin de dernière ligne, d’une autre main : « defecta est hic notabilis » indiquant la lacune entre cha. 2 et 27]

135r

- 27 … –rit uocabitur maximus in regno caelorum… - 28 … et uos sitis propriae ad

135v

apostolos loquitur de quibus… - 29 … Nescitis quia corpora uestri templum est

136r

spiritus sancti de cunta credentium dicat… - 30 … haec uocabula unius esse

136v

ecclesiae cunctosque credentes… quod si duos esse contendis

137r

adam alterum terrenum… - 31 … est aut decollare aut urere aut

137v

recludere in carcerem… - 32 … quae uidemus et non uiderunt unus autem

138r

denarius non unum est praemium… - 33 … non quinque traduntur u^rbes quod autem

138v

dominus non his contentus sit… - 34 … naue legamus ezechielis ex-

139r

–tremas partes et uidebimus… - 35 … tertio ueniamus ad ieiunia

139v

et quia aduersarii duplex propositio… - 36 … ardentem prius libidinem quasi

140r

uerecundiae uestibus protegebat… - 37 … non enim potestis implere opera

140v

nuptiarum nisi mulsum et carnes… - 38 quod dicens uirtus te excelsam

141r

faciat non uoluptas humilem… luxuria susciperunt » EXPLICIT FELICITER

INCIPIT APOLOGETICUS AD PAMMACHIUM (Ep. 49) 1 « QUOD AD TE HUCUSQUE non scribsi causa fuit… - 2 … quod nuptias uirginitati subicio lau-

141v

–detur ille qui comparat… uoluptatis inlecebris abstinere tanto

142r

maius est praemium… - 3 – 4 … diuersa sunt dona concedo

142v

et nuptias ne uidear damnare… - 5 – 6 … concessisse qui secundas et tertias non

143r

damnaui primum potui… - 7 … uel tam caecus obtrectator mei erit ut in eodem domo

143v

aedificium et culmen uideat… - 8 … quod primam fidem inritam fecerint

144r

et hoc concedit quia multae… - 9 … errore encratitarum contenderemus matrimonio

144v

reprobranda tatianum encreatitarum principem… - 10 – 11 … si nuptias post uirginitatem

145r

et uiduitatis castimoniam non in gradu… - 12 … inferam illum aspice contra

145v

qui uocat respondeant aliter… - 13 … appollinarius multis uersuum numerus scribunt

146r

aduersum celsum et porphyrium… - 14 … sim usus officio quidquid durum

146v

uidetur ei magis inputetur… si deo contuleris non sub-

147r

–sistit. Ne tradas inquid hester hereditatem… hordiacium ne in uia deficerent aliis corpus suum

147v

ut ad regnum contenderent… - 15 … permittat ad hoc breuiter

148r

respondebo quid est maius… - 16 … non eum nominare palam

148v

coitum sed uerecunde ostendere… - 17 … melius est nubere quam fornicari

149r

ibi non bono melius sed… - 18 … siquidem et illa in euangelio

149v

samaritana sextum maritum habere… - 20 … magnitudinem et tuo uiderer ingenio deffidere

150r

quem patronum causae meae… - 21 bonis carnis dum aduiueret

150v

sed diuersa post mortem… Lazarum sequi uel diuitem » EXPLICIT APOL^OGETICVS AD PAMMACHIVM

C^VRSIM C^ONTVL^IMUS BETHLEM INC^IPIT HIERONIMI EXCERPTA DE PSALTERIO (= Commentarioli in psalmos, CCSL 72, p. 177-245) « Proxime cum origenis psalterium quod enchi^ridion… commentariolum referam » EXPLICIT Prologus

[dans la marge « I »] « BEATUS UIR qui non… non dixit et in uia peccatorum non ambulauit

151r

hoc quippe inpossibile est quia…quam clementer non impii

151v

dans la marge II] peribunt sed impietas » - « Quare fremuerunt gentes... perierunt de uia recta »

[dans la marge III] « Psalmus dauid quando fugit… temptationum ordinem doceat siquidem

152r

ante propter peccata corripimur… contra se more certantium »

[dans la marge IIII] « Cum inuocarem te… immolate iustitiam et conse-

152v

–quenter sperabitis in domino… iterpraetes repperi »

[dans la marge U] « In finem pro ea quae hereditatem… expellantur autem de terra heredi-

153r

–tatis si multitudine habuerint… protecti fuerimus coronamur »

VI IN FINEM PRO OCTAUA PSALMUS dauid… in omnibus inimicis meis

153v

non noua aduersum me inimici… recrastinato tempore sed cito »

VII PSALMUS QUEM CANTAUIT DOMINO pro uerbis… uerbis chusi fili iemini haec omnia latius

[en bas de page à ajouter au point d’insertion : « et erubescant a peccatis suis »]

154r

exsecutus sum quia eruditissimi… praeparaⁿtur qui arsuri sunt »

VIII IN FINEM PRO TORCULARIBUS tres pro torcularibus psalmi… sed per maris semitas transeunt »

VIIII IN FINEM PRO ABSCONDITIS filii licet… ad dominum cum tribularer

[en bas de page à ajouter au point d’insertion : « quod aquila quoque transtulit pulchre ^ait comminans et infrendens omni die »]

154v

clamaui et exaudiuit me… si quando angustiis conflictatur »

X TRANSMIGRA IN MONTE SICUT passer… ut mereatur interfeci »

XI LABIA DOLOSA IN CORDE ET CORDE locuti sunt… tua sollicitudine conseruasti

XIII NON HABET INSCRIPTIONEM DIXIT insipiens… timor dei in conspectu oculorum meorum

155r

in hebraeis codicibus non habetur… in hebraeis uoluminibus non habetur »

XIIII ET OPPROBRIUM NON ACCEPIT aduersus proximos… qui dominum timent

XU IN TITULIS INSCRIPTION^E dauid tituli inscribtio propriae… liberatus est mundus »

XVI PROBASTI COR MEUS ET UISI[lettres grattées]tasti noctem etiam… exercui et subieci

155v

corpus animae potestati… residua paruulis suis3

[dans la marge XVII] DILIGAM TE DOMINE UIRTUS MEA totus… populus plenus peccatis »

[dans la marge XVIII] CELI ENARRANT GLORIAM DEI ex creaturi^s… per aduentum spiritus sancti »

[dans la marge XVIIII] EXAUDIANT TE DOMINUS IN die tribu in die tribulationis … et ad sacerdotem

156r

mittat tibi auxilium… inuocauerimus eum

[dans la marge XX] DOMINE IN FORTITUDINE TUA laetabitur rex… quales et hii qui sancti sunt »

[dans la marge XXI] IN FINEM PRO ADSUMPTIONE matutina… deus meus quare me dereliquisti

156v

hoc uersiculo dominus in cruce pendens… theodotion uenatores interpraetati sunt »

[dans la marge XXII] DOMINUS PASCIT ME ET NIHIL MIHI deerit… diligit deus corripit

[dans la marge XXIII] LEUATE PORTAS PRINCIPIS uestri… omnipotentem transtulerunt »

[dans la marge XXIIII] PECCATA ADULESCENTIAE meae…omnibus separatus

157r

unde et dauid alibi dicit… distinctionem iusti dicitur

[dans la marge XXV] URE RENES MEOS ET COR MEUM Quid renes… qui accipiunt munera »

[dans la marge XXVI] DAVID ANTEQUAM UNGUERET^UR ter unctus est… non uindicare mendacia »

[dans la marge XXVII] ET ADSIMILABOR DESCENDENTIBUS in lacum… ordinem litterarum »

[dans la marge XXVIII] UOX DOMINI SUPER AQUAS haec sunt aquae… concutientis desertum

[dans la marge XXVIIII] PSALMUS CANTICI didicationis domus dauid…saeculi accipi »

157v

anima quae deserta fuerat… gratiae spiritales ostenderet

[dans la marge [XX]X] ESTO MIHI IN DEUM protectorem symmachus… fidelis seruat dominus »

[dans la marge [XX]XI] CUM INFIGITUR MIHI SPINA conscientiae stimulus… non feratur in uitia

[dans la marge [X]XXII] UERBI DOMINI CAELI FIRMATI SUNT et spiritus… quemque significet »

[dans la marge [XX]XIII] DAUID QUANDO MUTAUIT faciem suam… post mortem incipiunt »

158r

XXXIIII EGO AUTEM CUM MII MOLESTI molesti essent… et credimus illi »

XXXV DIXIT INIQUUS UT DELINQUERET sibi id est… et stare non potuit »

XXXVI et iudicim tuam ut meridies tnc enim… in hebraeo nouissima habet »

[dans la marge [X]XXVII] DOMINE NE IN FURORE TUO ARGU^AS ME totus psalmus… corporis intellegat uoluptatem

158v

et cum po^test cum apostolo… nunc esse subiectus »

[dans la marge [X]XXVIII] OBMUTUI ET NON APERUI Os meum… me temptationibus reliquisse »

XXXVIIII et non respexit in uani^tates et insanias… et deus erat uerbum »

Quando morietur hoc est… sexto usque ad finem »

[dans la marge XLI] Cum dicerent mihi per singulos dies… ubi est deus tu^u/os

[dans la marge XLIII] et gladius meus non saluabit me saluasti enim… dimigantibus non erit comes »

[dans la marge [X]LIIII] in finem pro his quae commutabuntur… uoluminibus non habetur »

159r

XLVII montes sion latera aquilonis Quia boreis uentus… et uiridantit colorum »

XLVIII Non uidebit corruptionem cum uiderit sapientes… quae paruulis reuelauit »

XL Ut iustifeceris in sermonibus et uincas cum iudicaris… egerit paenitentiam »

XLI et adnuntiauit ei et dixit ei Uenit dauid… error facilius obrepsit »

XLU In finem pro populo qui a sanctis longe factus est… xps in passione monstratur »

XLVI alienati sunt peccatores Quidam putant… dilictorum uiui non merentur uocari »

XLVIII Sine iniquitate curri et direxi et iste… ex Iudaeis credituri sunt

159v

cum enim subintroiret… superbire desistant

LUIII et percussit uallem sallinarum duodecim milia… referendae erunt »

[dans la marge LXI] interficetis omnes uos qui uoluntatem habet… in euangelio praecipit

LXII sitiuit in te anima mea Quam multipliciter caro… uigilias egrotationem »

[dans la marge LXIIII] adcinctus in fortitudine adcinctus dei contrahit… orbe suscepta est

LXU ad me ipsum ore meo clamaui manifestissime… esse sed cordis »

[dans la marge LXVI] inlucea^t/d faciem suam super nos et… maria genuit saluatorem »

[dans la marge LXVII] pluuiam uoluntariam separab^is pluuiam… per transgressionem Iudeorum

[en bas de page, à ajouter au signe d’insertion : « Iuda rex meus quia ex iuda tribu ortus est xps »]

160r

fuerat infirmata euangelii… quod praecipit efficitur

LXVIII] saluu^m me fac dominus quoniam intrauerunt aquae… ei minime conuenire quod

160v

quod sequitur deus tu scis… non dispecte sint a domino »

[dans la marge LXXI] IN SOLOMONEM ET HIC SALMUM PROPRIE AD XPM refertur… transire dicantur »

[dans la marge LXXII] defecerunt hymni dauid filii filii esse psalmus asaph… praeter _te unquam quaesiui »

[dans la marge LXXIII] INTELLECTUS ASAPH ideo intellectus… edito introitu portarum »

LXIIII ET INCLINAVIT EX HOC IN ILLVD

161r

id est ex misericordiae calice… mixta clementiae est

LXXV INLUMINANS TU MIRABILITER De montibus aeternis… maxime laetatur deus

LXXVI IN FINEM PRO IDIT^HUM in haebraeo per… mare non posse cognosci »

LXXVII ET PERCUSSIT INIMICOS SUOS RETRORSUM obproprium aeternum… iuxta arcam posuerit testamenti »

LXXUIIII ET SUPER FILIUM HOMINIS QUEM confir^{masti tibi} manifeste de xpi… nomen tuum inuocabimus

LXXX SECUNDUS PSALMUS PRO TORCOLARIBUS Sub Asaph nomine… et nos debemus acc-

161v

–pere praeceptum ne tales simus… tunc omnis israhel saluus fiat

LXXXI DOMINUS STETIT IN SINAGOGA DEORUM In medio autem… est quasi unus ex nobis »

LXXXII DEUS MEUS PONE ILLOS UT ROTAM Instabiles fluctuantes… fundatos »

LXXXIII COR MEUM ET CARO MEA EXULTAUERUNT super dominum uiuum… qui legis dator fuit »

LXXXIIII AUDIANT QUID LOQUATUR DOMINUS deus in me non est uana… opera perficiens »

LXXXV CUSTODI ANIMAM MEAM quia sanctus sum… se nouerit non fecisse »

LXXXVI DILIGIT DOMINUS PORTAS SION super omnia… nomen rahab quibus

162r

scribtum est et in hiesu naue… filius altissimus appellatur »

LXXXVII IN FINEM PRO MELETH ad respondendum intellectus… resurgentes confitebuntur tibi »

LXXXVIII INTELLECTUS EMAN ZERAHELITAE praesens psalmus… siue xps permaneat

162v

super neutro quippe… tertius concluditur liber »

LXXXVIIII ANNI NOSTRI UT ARANEA MEDITABUNTUR Ut aranearum tela… nos praeparare iudicio

XC IN PROTECTIONE DEI caeli commorabitur… ut plerique uolunt

XCII [ISTE] PSALMUS APUD HEBRAEOS anepigraphus est… cum maiestate ueniturus

XCIII ET ISTE APUD H[EBRAEOS NON] habet inscriptionem… de titulo disputare qui plantauit

163r

aurem non audiet… monstraret esse non membra »

[XCIIII] QUIA DEUS MAG[NUS DOMINUS] si unus dominus ihs xps… dominus magnus est deus

XCV NEC HIC PSALMUS INSCRIBTIONEM nem habet… in cunctarum gentium conuersione »

XCVI IGNIS IN CONSPECTU EIUS [PRAEIBIT] Ut exurat auersarios… qui diligit dominum

XCVII ET ISTE ET SUPERIOR PSALMUS inscribtionem non habet

XCVIII ET HONOR REGIS [IUDICIUM] Diligit aquila… qui uulnerat regem tyrii »

[XCVIIII IPSE FECIT NOS ET NON NOS] ipse Melius in hebraeo… et eius nos sumus »

C [IN MATUTINO INTERFICIAM] omnes peccatores terrae… uelocitatem rei festinationemque

163v

significat quo scilicet non diu… de ciuitate dei exterminandus est »

CI ORATIO PAUPERIS CUM TEDIUM Sustinuerit et in conspectu… diues apostolus docet »

CII QUI SANAT OMNES Infirmitates tuas… et spiritaliter praestiti »

CIII ABISSUS UT UESTIMENTUM AMICTUS EIUS Non ut plerique male aestimant… et cetera istius modi

164r

minuta animalia uel superflua… mari et regnet in saeculo »

CIIII ALLELUIA Usque hodie consuetudinis Iudaeorum est… non tam olei esse quam spiritus »

CV ET LAUDAUERUNT LAUDATIONEM EIUS De illo dicit cantico quod… in graeco duo legantur »

CVI SEDENTES IN TENEBRIS ET UMBRA MORTIS

164v

Uinctos in paupertate et ferro… sacrationem intellegentiam flagitare »

CVII SUPER IDUMAEAM INMITTAM Calciamentum meum… reputemus esse uirtutes »

CVIII ET DIABOLUS STETIT AD DEXTRIS EIUS pro diabolo in hebraeo… dei faciens uoluntatem »

CVIIII DOXIT DOMINUS DOMINO MEO prius nomen domini… opone^re uoluerit heresis

165r

arriana ex hac diuersitate… nobis eleuans caput »

CX ISTE PRIMUS SECUNDUM ORDINEM scribitur litterarum… litteras ponere noluerunt »

CXI ET HIC PSALMUS SI/ECUTI SUPERIOR Secundum ordinem scribitur… ordinem se sequentis »

CXII LAUDATE PUERI DOMINUM Hic pueri prouocantur ad… in dominum plena perficitur »

165v

CXIII QUID TIBI EST MARE QUIA FUGISTI et tu iordanis… ad inhabitandum tradidit

CXIIII PLACEBO DOMINUM IN REGIONE uiuentium… in nostris codicibus legitur »

CXV HUNC PSALMUM QUINTA ET SEXTA EDITIO cum superioribus copulant… martiribus euangelii prophetatur »

CXVI LAUDATE ^DOMINUM OMNES GENTES pro eo quod… scribtum habet alleluia »

^CXVII O domine saluum me fac… osanna scribtum habet

CXVIII TOTUS ET HIC PSALMUS EST SCRIPTUS secundum ordinem…refert in libris ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ

166r

hunc psalmum et deuteronomii… in pentametrum finiatur »

CXVIIII QUINDECIM GRADUUM PSALMI per quos^dam profectus… a uitiis eum praestet alienum »

CXX PER DIEM SOL NON URET TE neque luna per… significatur et luna »

[dans la marge CXXI] LETATUS SUM IN HIS quae dicta sunt…

[dans la marge CXXII] A^D TE LEUAUI OCULOS meos qui habitas in caelo…qui habitat in caelo.s.

[C]XXIII TORRENTEM PERTRANSIUIT ANIMA NOSTRA Melius in hebraeo… super animam eius

166v

transierint nec potuerint… pro ΑΥΠΟΣΤΑΤΩ transferentes »

CXXIIII QUIA NON DERELINQTUR uirga peccatorum… quinta aeditio διεΣΤΡΑΜΜΕΝΑΣ

CXXV FACTI SUMUS sicut consolati… in captiuitate reliquis constitutis »

[dans la marge CXXVI] IDEO PSALMUS ISTE SALAMONIS titulo praenotatur… sagittis inferret explendam »

[dans la marge CXXVIII] DOMINUS IUSTUS concidit ceruices… omnes nexus soluti sunt »

[dans la marge CXXXI] MEMENTO DOMINE DAUID ET OMNES MANSUETUDINES EIUS sicut iurauit domino… demutationem paulatim ΘΗΡΑ

167r

obtinuit ut legeretur ΧΗΡΑ… habens nomen domini »

CXXXII SICUT UNGUENTEM IN CAPUT quod descendit in barba… ad ecclesiam xpi »

CXXXIII IN ATRIIS DOMUS SABCTI NOSTRI Hic uersiculus nec… in benedictione concludens »

CXXXIIII QUI IACOB ELEGIT SIBI DOMINUS in substantiale sibi… et spiritu sancto

167v

producuntur »

CXXXV CONFITEMINI DOMINO QUONIAM BONUS confessio pro laude… pro angustia posuit

CXXXVI SUPER FLUMINA BABYLONIS ibi sedimus et fleuimus… aduersus eum resistans

168r

fortius et interfici nequeant

CXXXVIII MIRABILIS FACTA EST SCIENTIA TUA EX ME Manifestius hoc symmahc^u/as… sed filii diei »

CXXXIIII CIRCUITUS EORUM labor labiorum… in eos recidant »

CXL CORRIPIET ME IUSTUS IN MISERICORDIA ET ARUET ME

168v

oleum autem peccatoris… quos innocentibus parauerunt

CXLIII BENEDICTUS DOMINUS DEUS MEUS qui docet manus… quibus dei subiectus fuit ^populus »

CXLIIII ET ^ISTE PSALMUS APUD HEBRAEOS SECUNDUM ORDINEM LITTER[ARUM EST] et eodem scribitur… criminum ueniam repudiant »

CXLVI NOLITE CONFIDIRE IN PRINCIPIBUS super filios hominum… hunc uersum et confidamus

169r

iustum habere nos iudicem… sed peccatorum uiam disperdit »

CXLVII LAUDATE DOMINUM QUIA BONUS PSALMUS Pro eo quod est… curandum episcopis tradidit » EXPLICIT EXCERTA DE PSALTIRIO